De logica van de biodynamische wijnbouw is onnavolgbaar. Een anekdote in het boek ‘The Sience of Wine’ van Jamie Goode is veelzeggend.
De Chileense wijnmaker Alvaro Espinoza begon in 2000 als eerste in Chili met biodynamische wijnbouw. Hij stuitte daarbij op problemen. Het was moeilijk om duizendblad te vinden en er moesten edelherten worden geïmporteerd want die zijn er niet in Chili. Eén van de ‘preparaten’ die de biodynamica namelijk voorschrijft is ‘duizendbladbloesem gerfermenteerd in de blaas van een edelhert’.
(Niet) per se
Dat zo’n preparaat - dat dient te worden toegevoegd aan compost of ingegraven in de grond - een bepaald effect kan hebben, is niet uitgesloten. Maar zou een ander orgaan van een ander dier niet ook kunnen werken? En moeten het per se bloemen zijn van een duizendblad? Aanhangers van de biodynamica stellen zich dit soort vragen niet.
Rudolf Steiner, de uitvinder van de biodynamica, sprak in 1924 over duizendbladbloesem en edelhertenblaas, en dus blijft dat het recept. Dit recept komt voort uit het biodynamische wereldbeeld waarin alles met alles samenhangt. Duizendblad zou een relatie hebben met de planeet Venus en het gewei van een edelhert functioneert als een antenne die kosmische energie opvangt.
Niet logisch
Het is niet logisch dat in dit holistische wereldbeeld, barstensvol energie en zo groot als de hele kosmos, alleen duizendblad en edelhert zijn uitverkoren. Steiner was een Oostenrijker. Was hij een Chileen geweest, dan hadden de Europese biodynamische wijnboeren nu waarschijnlijk compostpreparaten gemaakt met geïmporteerde cactusbloesem in de darm van een Andescondor.
Intensief contact
Toch maken steeds meer wijnboeren steeds mooiere wijn op de biodynamische manier. Met of zonder kosmische energie speelt het intensieve contact met de wijngaard ongetwijfeld een rol. Meer nog dan bij biologisch werkende wijnmakers werpt de optimale aandacht voor plant en grond letterlijk zijn vruchten af.
Sepp Moser
Ook Niki Moser van het Oostenrijkse wijnhuis Sepp Moser (Kremstal en Neusiedlersee) bewijst het. Hij maakte in 2000 in de Elzas kennis met Pierre Frick en Marc Kreydenweiss. Waar dat jaar in de regio schimmelziekten iedereen zorgen baarden, blaakten hun biodynamische wijngaarden van gezondheid.
Terug in Oostenrijk besloot Niki Moser er op één wijngaard mee te experimenteren. De eerste jaren gingen grote delen van de oogst verloren door ziekten. Maar de natuurlijke weerstand die de planten in 2004 bleken te hebben opgebouwd was zo overtuigend, dat hij besloot volledig over te gaan op biodynamische wijnbouw.
Diverse karakters
Exportmanager Otto Visser, afkomstig uit Friesland en sinds 2003 in dienst van Sepp Moser, liet mij onlangs mooie Riesling en Grüner Veltliner uit Kremstal (Rohrendorf) proeven. De wijngaard Gebling geeft florale, minerale en kruidige wijnen. Breiter Rain (Grüner Veltliner) is een rijpere stijl, exotischer, voller en langer. Schnabel (ook Veltliner) is imponerend krachtig, complex en rijk.
Elke wijngaard en elke jaargang heeft een eigen karakter. Dat is misschien wel het belangrijkste kenmerk van biodynamische wijn. Elke wijn heeft zijn eigen ‘persoonlijkheid’ omdat zo min mogelijk wordt ingegrepen in de natuurlijke gang van zaken.
Wijnkelder
Otto Visser vertelde dat Niki Moser zich tot nu toe heeft geconcentreerd op de wijngaarden. De komende tijd zal hij zich richten op het werk in de wijnkelder. Het is zijn overtuiging dat ook de vergisting zo ongestoord mogelijk dient te gebeuren om de wijn zijn eigen stijl te laten ontwikkelen.
Sepp Moser is verkrijgbaar bij importeur Les Généreux.