“Vijftien miljoen mensen, op dit hele kleine stukje aarde. Die schrijf je niet de wetten voor, die laat je in hun waarde.” Maar wat als dat laatste leidt tot zwaar ongelijke toestanden? Tot losbandigheid?
Nijmegen kent het al van de Vierdaagse en Utrecht stevent af op de Tour de France; honderdduizenden bezoekers genieten dan van het grootste sportevenement ter wereld. Andere steden kennen het wellicht ook van evenementen, zij het soms dan (ook) in wat mindere mate: de vele bezoekers die met koelboxen vol meegebrachte drank feest komen vieren. Die supermarkten plunderen op zoek naar alcoholkoopjes en waarbij handige jongens en meiden gewoon op straat traytjes bier verpatsen voor een tientje.
Tijdens Koningsdag in Utrecht was het dit jaar niet anders en misschien wel erger. In Amsterdam had de burgemeester er met de retail zelfs een soort herenakkoord voor afgesproken: maximaal één stuks alcohol per klant. Dat ene stuk was dan wel een flesje, blikje, tray of krat. Lekker effectief dus, maar wel een begin van een ommekeer?
De horeca wordt aan alle kanten sterk gecontroleerd. Nu met de NIX18-campagnes nóg meer dan voorheen en dat is prima. Alleen zie je wel een overheid die handhaaft op vergunningen en niet op het publiek. Waar de hardwerkende ondernemers prachtige feestjes organiseren - gratis toegankelijk en met alles eromheen verzorgd - neemt het publiek het niet al te nauw met de drankwet. De ondernemers worden er streng op gehandhaafd, terwijl twee meter verderop de vijftienjarigen voor een habbekrats traytjes pils scoren, die ze even later in iets andere vorm weer tegen de gevel van het café deponeren. In Utrecht reden handige ‘ondernemertjes’ bakfietsen vol ijs en wijn de stad in om er de waar te verkopen.
Ik vind het eigenlijk ronduit crimineel. Het is broodroof van de ondernemers die wél betalen voor de schoonmaak, vergunning, beveiliging en het bandje op het podium. De overheid stond er bij en keek er naar.
Op gemeentelijk niveau zullen de politiek en ambtenaren wakker moeten worden. De ondernemers worden nu zwaar gecontroleerd op alcoholverstrekking aan minderjarigen. Herstel, ze worden erop gecontroleerd of ze de leeftijd van hun gasten wel goed nagaan. Als je niet op de juiste manier checkt of iemand wel ouder is dan achttien, krijg je fikse boetes. Gemeentes zetten dus stevig in op handhaving van de vergunningen. Twee meter verderop wordt crimineel gedrag van het publiek gewoon getolereerd.
Als we in Nederland prachtige evenementen gastvrij willen laten omlijsten en organiseren door de horeca, zal er dus echt wat moeten veranderen. Ondernemers kunnen het niet langer verantwoorden, moreel gezien niet en financieel zeker niet meer.
Je mantiendrai, ik zal handhaven: een koninklijke spreuk. Zeker mooi op een Koningsdag … maar blijkbaar dan even niet? Want je schrijft ze niet de wetten voor, je laat ze in hun waarde? Utrecht ontvangt straks de Tour, Gelderland volgend jaar de Giro en Koningsdag 2016 gloort al aan de horizon. Hoelang blijven dit nog prachtfeesten voor ons allemaal?